Met het intrekken van alle toelatingen van chloorprofam (ChloorIPC) is een einde gekomen aan de gebruikelijke methode om consumptie aardappelen kiemvrij de winter door te helpen. Zowel de toepassing bij het inschuren als bij het zogenaamde “gassen” is vervallen. Ook het behandelen van partijen voor de export met chloorprofam behoort tot het verleden. Kortom, de strategie om consumptie aardappelen kiemvrij te houden is sterk veranderd.
Bij de afzet van aardappelen zijn er drie opties: af land, korte bewaring en lange bewaring. Bij af land gaan de aardappelen na de oogst gelijk de vrachtwagen op richting verwerking. Voor de korte bewaring is een bespuiting met MH tijdens de teelt afdoende. MH stopt de celdeling van de plant, waarna deze overgaat op celstrekking. Hierdoor is bewaring tot ongeveer januari mogelijk. Voor de lange bewaring werd voorheen een behandeling met chloorprofam ingezet. Vanaf nu is dit mogelijk met 1,4SIGHT, BioxM en Argos.
1,4SIGHT
De actieve stof van 1,4SIGHT (1,4-dimethylnaftaleen) komt van nature voor in de aardappel, vooral in de schil. Deze stof houdt de knol in rust en stelt het kiemproces uit. 1,4SIGHT verlengt dus de kiemrust en dient om die reden preventief te worden ingezet, voor dat de eerste spruitvorming plaats vindt. Doordat niet of nauwelijks spruitvorming plaats vindt, reduceert dit bewaarverliezen en zorgt voor beter behoud van eigenschappen zoals hardheid, schilkwaliteit, smaak en bakkwaliteit. Voor een goede werking van 1,4SIGHT is het belangrijk dat de bewaarplaats voor minimaal 40% gevuld is met aardappelen en dat deze ‘gasdicht’ is.
BioxM
BioxM is een natuurlijke kiemremmer voor consumptie- en zetmeelaardappelen en is in zowel de gangbare als biologische landbouw toegestaan. Het is zuivere groene muntolie, afkomstig uit de muntplant. Deze werkzame stof verstoort de aanmaak van groeihormonen in de knol, wat de spruitvorming voorkomt. Bij hoge doseringen gaan de celmembranen van jonge spruiten kapot, waardoor deze afsterven. Hierdoor werkt Biox-M zowel preventief als (beperkt) curatief. Deze kiemremmer laat geen residu achter in de knol of in de bewaarschuur.
Argos
Argos is een kiemremmer op basis van sinaasappelolie. Dat is olie die gewonnen wordt uit de schil van de sinaasappel. Argos brand de kiemen van de aardappelknol af. Hierdoor werkt het product (beperkt) preventief en voornamelijk curatief. De natuurlijke oorsprong van de werkzame stof heeft als voordeel dat na de behandeling geen residu achterblijft en er geen veiligheidstermijn is. Dat geeft meer flexibiliteit bij het uitschuren en afleveren. Door de hoge dosering van 100 ml Argos per ton aardappelen, zijn toepassingskosten wel hoger dan dat van 1,4SIGHT of BioxM.
Alle drie de producten dienen toegepast te worden middels een ruimtebehandeling. Dit wil zeggen dat het pas toegediend kan worden, wanneer de aardappelen in de bewaring zitten. Een inschuur-toepassing zoals we met chloorprofam gewend waren is niet meer mogelijk. Daarnaast is het, i.v.m. brandgevaar, niet mogelijk om BioxM en Argos met een Pulsfog of Swingfog toe te passen. De toepassing van 1,4SIGHT is nog wél mogelijk met één van deze twee apparaten, maar dan dient deze te worden aangepast.
Om die reden heeft Vlamings samen met Fa. A.J. Boogaard uit Sint Annaland een Synofog aangeschaft. Met de Synofog is het mogelijk om alle drie de producten te vernevelen. De Synofog heeft geen open vlam en daardoor zijn de producten veilig toepasbaar. Voor vragen over de kiemremmers en de toepassing, kun je contact opnemen met een van de teeltadviseurs van Vlamings (www.vlamings.nl).
Nu chloorprofam geen toelating meer heeft is de MRL (maximale residu level) 0,01 mg per kilo aardappelen. Daarom moeten aardappelbewaarplaatsen waar in het verleden chloorprofam is toegepast, schoongemaakt worden. Verschillende Europese organisaties uit de aardappelketen hebben hiervoor een gezamelijke handleiding opgesteld.
Deze is te raadplegen op de website van de Nederlandse Aardappel Organisatie via de volgende link: https://www.nao.nl/nl/erkenningen/protocol-schoonmaak-cipc
