Brabantse boeren reiken politiek de hand in stikstofdebat

Landelijke stikstofaanpak moet óók in Noord-Brabant leidend zijn
Gisteren nam de Brabantse VVD-formatieleider Christophe van der Maat de ambitie ‘Maak landelijke stikstofaanpak nu ook leidend voor Brabant’ in ontvangst. Met deze ambitie beogen zeven boerenorganisaties een sleutel te bieden om de bestuurlijke impasse in het provinciale stikstofdossier te doorbreken. Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV), de Nederlandse Melkveehoudersvakbond (NMV), de Nederlandse Pluimveehoudersvakbond (NPV), Farmers Defence Force (FDF), Agrifirm, Brabants Agrarisch Jongeren Kontakt (BAJK) en de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) spreken af om stikstofemissies te reduceren met 40% in 2030, ten opzichte van 2009. Ze stellen tevens voor dit Brabant breed voor andere economische sectoren te verplichten. Voorwaarde is dat de Brabantse aanpak in lijn wordt gebracht met de landelijke stikstofaanpak. Van deze handreiking profiteren zowel kwetsbare natuur, economische ontwikkeling als toekomstgerichte boeren. De ambitie biedt een brede basis voor vooruitgang in Brabant.

Vooruit
In 2009 zijn afspraken gemaakt over het terugbrengen van de (stikstof)emissies uit stallen met 50% in 2028. Deze afspraak is door het provinciaal bestuur eenzijdig van tafel geveegd, ondanks breed maatschappelijk draagvlak. De boerenorganisaties pleiten nu voor een stikstofreductiedoelstelling van 40% ten opzichte van 2009 voor alle landbouwsectoren, dus niet alleen uit stallen maar ook uit mest(aanwending) op akkers. Dit geeft boeren meer ruimte om zélf te kiezen hoe invulling te geven aan reductiedoelen: met voer- en managementmaatregelen, stalaanpassingen, mestaanwending, weidegang, etc. Tegelijk vergroot dit de milieu-impact, omdat meer boeren bijdragen.
ZLTO-voorzitter Wim Bens: “Dit is een cruciale stap in de goede richting. Na 2,5 jaar politieke impasse proberen we weer vooruit te komen. Vooruit door terug te gaan naar de basis. In 2009 maakten boeren- en maatschappelijke organisaties in Brabant al afspraken met de provincie over milieu-emissies. Door dit abrupt van tafel te vegen, zat het gesprek in Brabant muurvast. Daarmee kwam ook de economische en maatschappelijke ontwikkeling tot stilstand. Deze handreiking vanuit boerenorganisaties biedt een sleutel voor de toekomst. Hiermee hopen we Brabant vooruit te helpen.”

Regionaal
Niet alles kan. Ook niet in Brabant. Daarom moet iedere sector en regio zijn verantwoordelijkheid nemen om de stikstofuitstoot te verlagen. Dat vraagt om overeenstemming, en juist niet om verschil. Daarom roepen de boerenorganisaties de provincie Noord-Brabant op om in de pas te lopen met de landelijke stikstofplannen. Om recht te doen aan de inspanningen die boeren al hebben geleverd, de landelijke stikstofplannen en de verantwoordelijkheid van alle economische sectoren stellen de boerenorganisaties het volgende voor:
Stel de verplichting tot het aanpassen van bestaande stallen in de veehouderij opnieuw vast op 1 januari 2028. Stimuleer investeringen in stallen door 70% van de gereduceerde stikstof te benutten voor externe saldering, stel de veehouderij gelijk aan andere sectoren.
Breng de afname van de emissies van 2009 tot 2020 in kaart voor de land- en tuinbouw en de andere sectoren. Maak ook een doorkijk tot 2030 en 2050 op de autonome emissie-afname door bijvoorbeeld vrijwillig stoppende bedrijven.
Maak een onderbouwde nulmeting (2019) en realistische doelen richting 2030, dit is hard nodig voor het herstel van vertrouwen tussen overheid en alle sectoren.
Creëer een transitiefonds van enkele honderden miljoenen euro’s om innovaties en investeringen in de landbouw te financieren. Geef (jonge) boeren ondernemersvrijheid om samen met burgers duurzame keuzes te maken over besteding van middelen. Zo wordt boeren weer aantrekkelijk.
Formuleer structuurversterking van de landbouw als doel. Zet vrijkomende gronden buiten-, en voor beheer geschikte gronden binnen het natuurnetwerk in voor perspectief van overblijvende (jonge) boeren. Buiten het natuurnetwerk dient landbouwgrond in eigendom van boeren te blijven zonder verstoringen van de grondmarkt door regelgeving. Geef ook gangbare bedrijven de kans gedeeltelijk of geheel natuurinclusief te worden.
Werk aan een gebiedsgerichte aanpak met een realistisch en onderbouwd afnamepad van de emissies van ammoniak en stikstofoxiden voor alle sectoren richting 2030. Zet hierbij in op maatwerk, waarbij milieu- en klimaatdoelen (CO2) geïntegreerd worden meegenomen. In een integrale aanpak wordt ook rekening gehouden met het toekomstperspectief van (jonge) boeren.
Deze handreiking kan op brede steun rekenen van boerenorganisaties. Andere maatschappelijke organisaties worden van harte uitgenodigd om deze ambitie te delen en Brabant weer vooruit te helpen.
Lees de ambitie ‘Maak landelijke stikstofaanpak nu ook leidend voor Brabant’