Naast reguliere pacht en geliberaliseerde pacht is teeltpacht een pachtvariant, geregeld in het pachtrecht. Door een wijziging in de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) schuilen er potentieel nadelige gevolgen in het kortstondig uit gebruik geven of kortdurend verpachten. We leggen je graag uit wat dit inhoudt.
Verschil tussen teeltpacht en geliberaliseerde pacht
Teeltpacht, in tegenstelling tot geliberaliseerde pacht, is specifiek voor los land met één- of tweejarige teelten en vereist vruchtwisseling, bijvoorbeeld voor gewassen als aardappelen, suikerbieten, schorseneren of lelies. Geliberaliseerde pacht is breder toepasbaar, geldig voor alle gewassen en zonder beperkte duur.
Registratie grondkamer
Een teeltpachtovereenkomst moet binnen twee maanden na wilsovereenstemming tussen partijen geregistreerd worden bij de grondkamer.
Wat houdt de BOR in?
De BOR is recentelijk aangepast als onderdeel van de erf- en schenkbelasting. Omdat de overdracht van vermogen bij schenking of erfenis belast is, voorziet de BOR in voorwaardelijke vrijstellingen, afhankelijk van de liquidatiewaarde en voortzettingswaarde van de onderneming.
Voorwaarden om gebruik te maken van de regeling
Aan de BOR zijn de volgende voorwaarden verbonden:
- de schenking moet betrekking hebben op ondernemingsvermogen, dat kan zowel een onderneming in de inkomstenbelastingsfeer zijn als een onderneming die door een bv wordt gedreven;
- de onderneming moet tenminste 5 jaar voorafgaand aan de vermogensoverdracht door de schenker (of 1 jaar voorafgaand aan de vererving) door hem geëxploiteerd zijn;
- de onderneming moet vanaf de verkrijging tenminste 5 jaar door de begunstigde/erfgenaam worden voortgezet.
Wijzigingen per 1 januari 2024
Per 1 januari 2024 geldt de vrijstelling niet meer voor onroerende zaken die ondernemers verhuren/verpachten. Dit kan potentieel nadelige gevolgen hebben voor de agrarische sector, met name bij kortstondig uit gebruik geven of kortdurend verpachten. Er is een uitzondering gemaakt voor tijdelijke verpachting in het kader van vruchtwisseling, vastgelegd in een schriftelijke teeltpachtovereenkomst.
Veel onzekerheid
Ondanks enige versoepeling blijft er onzekerheid bestaan, aangezien teeltpacht volgens het pachtrecht alleen mogelijk is voor ‘noodzakelijke’ vruchtwisseling, wat niet alle situaties dekt. De aard van het gebruik door de pachter wordt cruciaal.
Conclusie en advies
De wijzigingen in de BOR-wetgeving hebben effect op de heffing van erf- en schenkbelasting als grond verpacht wordt of voor vruchtwisseling geruild wordt. De wetgever heeft geprobeerd een uitzonderingspositie voor vruchtwisseling te creëren, maar die lost maar een beperkt aantal situaties op. ABAB hoopt dat de wetgever tot andere inzichten komt en alsnog aanpassingen doorvoert.
Daar waar gewassen zich ervoor lenen kan het verstandig zijn om in 2024 een teeltpachtovereenkomst te sluiten in plaats van een geliberaliseerde pachtovereenkomst. De pachter krijgt daardoor immers niet meer bescherming. In situaties waar dezelfde grond jaar in jaar uit verpacht wordt, heeft dit echter geen zin.
Het kan zijn dat een teeltpachtovereenkomst vanwege het te telen gewas niet mogelijk is. Dan blijft de pachtvariant ‘geliberaliseerde pacht’ over. In deze situatie raden we aan om in de overeenkomst op te nemen dat de grond verpacht wordt vanwege noodzakelijke vruchtwisseling als bedoeld bij teeltpacht. Of dit hout snijdt, is nog onduidelijk en zal afgestemd moeten worden met grondkamer en Belastingdienst.
Wil je het uitgebreide bericht lezen? Kijk dan hier.
